അന്താരാഷ്ട്ര ആണവോർജ്ജ ഏജൻസിയുമായുള്ള (IAEA) കെയ്റോ കരാർ നടപ്പാക്കുന്നത് താൽക്കാലികമായി നിർത്തിവച്ചതായി പ്രഖ്യാപിച്ച് ഇറാൻ അന്താരാഷ്ട്ര വേദിയിൽ ശക്തമായ നിലപാട് സ്വീകരിച്ചിരിക്കുകയാണ്. ഇറാൻ വിദേശകാര്യ മന്ത്രി അബ്ബാസ് അരാഗ്ചി സ്റ്റേറ്റ് ടെലിവിഷന് നൽകിയ അഭിമുഖത്തിലാണ് ഈ സുപ്രധാന വിവരം അറിയിച്ചത്. എങ്കിലും, IAEA യുമായി സഹകരണം പൂർണ്ണമായും വിച്ഛേദിച്ചിട്ടില്ലെന്നും പകരം “താൽക്കാലികമായി നിർത്തിവച്ചിരിക്കുന്നു” എന്നും അദ്ദേഹം കൂട്ടിച്ചേർത്തു. ഇറാൻ്റെ പരമാധികാര അവകാശങ്ങൾ സംരക്ഷിക്കാനുള്ള നീക്കമായിട്ടാണ് ഈ നടപടി വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നത്.
കരാർ താൽക്കാലികമായി നിർത്തിവയ്ക്കാൻ കാരണം
സെപ്റ്റംബറിൽ ഒപ്പുവെച്ച കെയ്റോ കരാർ, ഇറാനിയൻ ആണവ കേന്ദ്രങ്ങളിലെ പരിശോധന IAEA-ക്ക് പുനരാരംഭിക്കാൻ അനുവദിക്കുമായിരുന്നു. എന്നാൽ, ജൂണിൽ ഇസ്രയേലും അമേരിക്കയും ചേർന്ന് ഇറാനിയൻ ആണവ, സൈനിക കേന്ദ്രങ്ങളെ ലക്ഷ്യമിട്ട് നടത്തിയ ബോംബാക്രമണങ്ങളെത്തുടർന്ന് ഇറാൻ ആണവ കേന്ദ്രങ്ങളുടെ പ്രവർത്തനം താൽക്കാലികമായി നിർത്തിവച്ചിരുന്നു. ഈ ആക്രമണങ്ങൾ കരാറിന്മേലുള്ള വിശ്വാസ്യതയെ തകർക്കുന്നതായിരുന്നു. കൂടാതെ, 2015-ലെ ആണവ കരാറിൽ ഒപ്പുവച്ച ബ്രിട്ടൻ, ഫ്രാൻസ്, ജർമ്മനി എന്നീ യൂറോപ്യൻ രാജ്യങ്ങൾ, ഇറാന് മേൽ ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ ഉപരോധങ്ങൾ തിരികെ കൊണ്ടുവരാൻ പ്രേരിപ്പിച്ചതോടെ കരാറിന് അതിൻ്റെ പ്രാധാന്യം നഷ്ടമായി.
ചർച്ചകൾക്ക് ഇറാൻ്റെ വ്യവസ്ഥ
നിലവിലെ പാശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങളുടെ സമീപനത്തിൽ തൃപ്തരല്ലാത്തതിനാൽ, ബ്രിട്ടൻ, ഫ്രാൻസ്, ജർമ്മനി എന്നിവരുമായി ആണവ ചർച്ചകൾ തുടരുന്നതിന് ഇറാൻ ഒരു കാരണവും കാണുന്നില്ലെന്ന് അരാഗ്ചി വ്യക്തമാക്കി. “യൂറോപ്യന്മാരുമായി ചർച്ചകൾക്ക് ഒരു അടിസ്ഥാനവും ഞങ്ങൾ കാണുന്നില്ല,” മന്ത്രി കൂട്ടിച്ചേർത്തു.
എങ്കിലും, ഇറാനിയൻ രാജ്യത്തിൻ്റെ അവകാശങ്ങൾ സംരക്ഷിക്കുന്ന വിധത്തിൽ ന്യായമായ നിർദ്ദേശങ്ങൾ അവതരിപ്പിച്ചാൽ, കെയ്റോ കരാറിലേക്ക് മടങ്ങാൻ ഇറാൻ തയ്യാറാണെന്ന് പ്രസ് ടിവിയോട് സംസാരിച്ച അരാഗ്ചി ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു. അന്താരാഷ്ട്ര നിയമങ്ങൾക്കനുസൃതമായി സ്വന്തം അവകാശങ്ങൾ അംഗീകരിക്കാനുള്ള വ്യക്തമായ ആവശ്യം മുന്നോട്ട് വെച്ചുകൊണ്ട്, ചർച്ചകൾക്ക് വാതിൽ തുറന്നിടുകയാണ് ഇറാൻ.
ഇറാൻ്റെ സിവിലിയൻ ആണവ പരിപാടി
ഇറാൻ ആണവായുധങ്ങൾ തേടുന്നുവെന്ന പാശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങളുടെ പതിറ്റാണ്ടുകളായുള്ള ആരോപണങ്ങളെ ഇറാൻ ശക്തമായി നിഷേധിക്കുന്നു. തങ്ങളുടെ ആണവ പരിപാടി പൂർണ്ണമായും സിവിലിയൻ ആവശ്യങ്ങൾക്ക് വേണ്ടിയുള്ളതാണെന്നും, 1968-ലെ ആണവ നിർവ്യാപന ഉടമ്പടി (NPT) പ്രകാരം യുറേനിയം സമ്പുഷ്ടമാക്കാനുള്ള അവകാശം തങ്ങൾ നിലനിർത്തുന്നുവെന്നും ഇറാൻ വാദിക്കുന്നു.
നേരത്തെ ഇറാനുമായുള്ള ആണവ ചർച്ചകൾ പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കാൻ ട്രംപ് ഭരണകൂടം ശ്രമിച്ചിരുന്നുവെങ്കിലും, ജൂണിൽ ഇസ്രയേൽ നടത്തിയ ആക്രമണങ്ങളെത്തുടർന്ന് ആ ശ്രമം പരാജയപ്പെടുകയാണുണ്ടായത്. ഈ ആക്രമണങ്ങൾ അമേരിക്കൻ നയതന്ത്രം അട്ടിമറിക്കുകയാണെന്ന് ഇറാൻ ആരോപിച്ചു.
പാശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങളുടെ ഇരട്ടത്താപ്പും അമേരിക്കൻ സമ്മർദ്ദങ്ങളും നിലനിൽക്കെ, അന്താരാഷ്ട്ര നിയമങ്ങളെയും സ്വന്തം ശാസ്ത്രീയ നേട്ടങ്ങളെയും മുറുകെ പിടിച്ചുകൊണ്ട് ഇറാൻ സ്വന്തം പാതയിൽ ഉറച്ചുനിൽക്കുകയാണ്. ഇറാന്റെ ആണവ പരിപാടി സമാധാനപരമാണെന്ന അവകാശവാദവും, ആണവായുധങ്ങൾ നേടാൻ ശ്രമിക്കുന്നില്ലെന്ന നിലപാടും ലോകരാഷ്ട്രങ്ങൾ കൂടുതൽ വിശ്വാസത്തിലെടുക്കേണ്ടതുണ്ട്. ഭീഷണികളിലൂടെയല്ല, മറിച്ച് പരസ്പര ബഹുമാനത്തോടും നീതിയോടും കൂടിയ ചർച്ചകളിലൂടെ മാത്രമേ പശ്ചിമേഷ്യയിൽ സമാധാനം പുനഃസ്ഥാപിക്കാൻ സാധിക്കൂ എന്ന വ്യക്തമായ സന്ദേശമാണ് ഇറാൻ ലോകത്തിന് നൽകുന്നത്.
സ്വന്തം പരമാധികാരവും ദേശീയ താൽപര്യങ്ങളും സംരക്ഷിക്കാൻ ഇറാൻ പ്രതിജ്ഞാബദ്ധമാണെന്ന് ഈ താൽക്കാലിക നിർത്തിവെക്കൽ പ്രഖ്യാപനം വ്യക്തമാക്കുന്നു. പാശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങൾ തങ്ങളുടെ നിലപാടുകളിൽ മാറ്റം വരുത്തി, ഇറാൻ്റെ നിയമപരമായ അവകാശങ്ങൾ അംഗീകരിക്കുന്ന ഒരു ന്യായമായ സമീപനം സ്വീകരിക്കാൻ തയ്യാറാകുന്നത് വരെ, ആണവ ചർച്ചകൾ പ്രതിസന്ധിയിൽ തുടരാനാണ് സാധ്യത. സുസ്ഥിരമായ ഒരു പരിഹാരത്തിന്, അന്താരാഷ്ട്ര സമ്മർദ്ദത്തിന് വഴങ്ങാതെ, പരസ്പര ബഹുമാനത്തോടെയുള്ള നയതന്ത്രമാണ് ആവശ്യം എന്ന് ഇറാൻ ഓർമ്മിപ്പിക്കുന്നു.
