കഴിഞ്ഞ കുറച്ച് മാസങ്ങളായി ചൈനയും അമേരിക്കയും തമ്മിൽ നിലനിൽക്കുന്ന തർക്കങ്ങൾ പുതിയ തലങ്ങളിലേക്ക് കൂടി വ്യാപിക്കുന്നതല്ലാതെ ഒന്നും കുറയുന്നതായി കാണുന്നില്ല. താരിഫുകൾ മൂലമുണ്ടായ വ്യാപാര തർക്കം കഷ്ടിച്ച്
പരിഹാരപാതയിലേക്ക് കടക്കുമ്പോൾ, ആശങ്കയുടെ പുതിയ പാത തുറന്നിരിക്കുന്നത് ഇപ്പോൾ ചിലിയിലെ ചൈനീസ് സാന്നിധ്യത്തിൽ വേരൂന്നിയാണ്.
സാന്റിയാഗോയിൽ നടന്ന പത്രസമ്മേളനത്തിൽ, ചിലിയിലെ ചൈനീസ് അംബാസഡർ നിയു ക്വിങ്‌ബാവോ, തെക്കേ അമേരിക്കൻ രാജ്യമായ ചിലിയുടെ ബഹിരാകാശ പദ്ധതിയെക്കുറിച്ച് വാചാലനാവുകയുണ്ടായി. ചിലിയുടെ സ്വയംഭരണത്തിൽ അമേരിക്ക ഇടപെടുകയും പദ്ധതിയെക്കുറിച്ച് തെറ്റായ വിവരങ്ങൾ പ്രചരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തുവെന്ന് അദ്ദേഹം ആരോപിച്ചു.
എന്താണ് ബഹിരാകാശ പദ്ധതി?
2024 ഡിസംബറിൽ, ചിലിയിലെ അറ്റകാമ മരുഭൂമിയിലെ സെറോ വെന്ററോണസിൽ ഒരു പുതിയ നിരീക്ഷണാലയം നിർമ്മിക്കുന്നതായി ന്യൂസ് വീക്ക് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തു. ചിലിയിലെ യൂണിവേഴ്‌സിഡാഡ് കാറ്റോലിക്ക ഡെൽ നോർട്ടെയും ചൈനയുടെ ദേശീയ ജ്യോതിശാസ്ത്ര നിരീക്ഷണാലയങ്ങളും തമ്മിലുള്ള സംയുക്ത പദ്ധതിയാണിത്. ഭൂമിയുടെ ഭ്രമണപഥത്തിലെ വസ്തുക്കളെ നിരീക്ഷിക്കുകയും പുതിയ നക്ഷത്രങ്ങൾക്കായി തിരയുകയും ചെയ്യുന്നതാണ് ഈ നിരീക്ഷണാലയം. എന്നാൽ, ഇത് ചൈനയുടെ സൈനിക ബഹിരാകാശ പദ്ധതിയെയും പിന്തുണച്ചേക്കാം. ആൻഡീസിലെ 8,600 അടി കൊടുമുടിക്ക് താഴെ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന 10 ചതുരശ്ര മൈൽ വിസ്തൃതിയുള്ള വെന്ററോൺസ് ജ്യോതിശാസ്ത്ര പാർക്കിന്റെ നിർമ്മാണം ആരംഭിച്ചു.
Also Read: ബന്ധം ശക്തമാകും, പുതിയ നീക്കങ്ങളുമായി ഇറാനും ആഫ്രിക്കയും
എന്തുകൊണ്ടാണ് അമേരിക്ക ആശങ്കപ്പെടുന്നത്?
ചിലിയിലെ ചൈനയുടെ സാന്നിധ്യം അമേരിക്കയെ അവരുടെ ഉദ്ദേശ്യങ്ങളെക്കുറിച്ചും ലാറ്റിൻ അമേരിക്കയിലെ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന സാന്നിധ്യത്തെക്കുറിച്ചും ആശങ്കാകുലരാക്കി. സെനറ്റ് സ്ഥിരീകരണ വേളയിൽ, അമേരിക്കൻ പ്രസിഡന്റ് ഡൊണാൾഡ് ട്രംപിന്റെ ചിലിയൻ അംബാസഡർ നോമിനി ബ്രാൻഡൻ ജഡ് ചൈനയുടെ ചിലിയൻ പദ്ധതിയെക്കുറിച്ച് പറയുകയുണ്ടായി. “അന്റാർട്ടിക്ക, മത്സ്യബന്ധനം, സമുദ്ര സംരക്ഷണം എന്നിങ്ങനെ എല്ലാത്തിലും അമേരിക്ക മികച്ച പങ്കാളികളാണ്. ചിലിക്ക് വളരെ പ്രധാനപ്പെട്ട എല്ലാ മേഖലകളിലും ചിലിയുമായുള്ള ബന്ധം ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നത് അമേരിക്ക തുടരുകയും ചിലിക്ക് ലഭ്യമായേക്കാവുന്ന എല്ലാ വിഭവങ്ങളിലേക്കും ചൈനയുടെ പ്രവേശനം പരിമിതപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുമെന്നും അദ്ദേഹം വ്യക്തമാക്കി. അതേസമയം, ചൈനയ്ക്ക് ഈ മേഖലയിൽ ഭൗമരാഷ്ട്രീയ താൽപ്പര്യങ്ങളൊന്നുമില്ലെന്ന് പ്രസ്താവിച്ചുകൊണ്ട് ചൈന അമേരിക്കയുടെ ആശങ്കകൾ തള്ളിക്കളയുകയാണ് ചെയ്തത്.
കഴിഞ്ഞ കുറച്ച് വർഷങ്ങളായി, ചിലിയിലേക്ക് ചൈനീസ് തൊഴിലാളികളുടെ, പ്രധാനമായും ബിസിനസുകാരുടെ, വലിയൊരു ഒഴുക്ക് ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട് എന്ന് കാണാം. തെക്കേ അമേരിക്കയിലെ ചൈനയുമായുള്ള ഏറ്റവും പഴയ വ്യാപാര ബന്ധങ്ങളിലൊന്നായ ചിലി, മനുഷ്യ മൂലധനത്തിന്റെ വ്യാപാരത്തിലേക്ക് വ്യാപാര ബന്ധം വ്യാപിപ്പിക്കുകയാണ്. ചിലി ചൈനയുടെ വിദ്യാസമ്പന്നരായ തൊഴിലാളികളെ എല്ലാ പ്രവർത്തന മേഖലകളിലേക്കും, പ്രത്യേകിച്ച് കാർഷിക, ധാതു ഖനന വ്യവസായങ്ങളിലേക്കും സ്വാഗതം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.
വിളകൾക്കും കന്നുകാലികൾക്കും അനുയോജ്യമായ ധാരാളം ഫലഭൂയിഷ്ഠമായ ഭൂമി ചിലിയിൽ ഉള്ളതിനാൽ, ചൈനയിലേക്ക് ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ കയറ്റുമതി ചെയ്യുക എന്ന ഏക ഉദ്ദേശ്യത്തോടെ സ്വതന്ത്ര ഭൂമി ഉപരോധിക്കുന്നതിന് ചൈന ആ രാജ്യവുമായി കരാറുകൾ ക്രമീകരിക്കാൻ ശ്രമിക്കുകയാണ്. ഇതുവരെ ഔദ്യോഗിക കരാറുകളൊന്നും ഉണ്ടാക്കിയിട്ടില്ല എങ്കിലും ഭക്ഷ്യോൽപ്പാദനം വർദ്ധിപ്പിക്കുക എന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെ ചൈനക്കാർ വർഷങ്ങളായി മറ്റ് രാജ്യങ്ങളിലെ ഭൂമിയോടൊപ്പം ചിലിയൻ ഭൂമിയും വാങ്ങിവരികയാണ്. ചിലിയിലെ ലിഥിയം ഉത്പാദകരും ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ലിഥിയം ഉത്പാദകരുമായ സോസിഡാഡ് ക്വിമിക്ക വൈ മിനെരയുടെ നിയന്ത്രണ ഓഹരി ചൈനീസ് കമ്പനി വാങ്ങിയിരുന്നു.
